De Afsluitdijk is een blokkade voor veel migrerende vissoorten die zowel van zoet als zout water afhankelijk zijn. Daarom is nu de Vismigratierivier in ontwikkeling. Er wordt een opening in de Afsluitdijk gemaakt met daaraan verbonden in het IJsselmeer een slingerende rivier. Dit zorgt voor een geleidelijke overgang van zout naar zoet water zodat vissen hun paai- en leefgebieden weer bereiken.
De Vismigratierivier is een opening in de Afsluitdijk waar trekvissen doorheen kunnen zwemmen om vanuit de Waddenzee het IJsselmeer te bereiken en andersom. Trekvissen hebben namelijk zoet én zout water nodig voor hun levenscyclus. Door dijken en dammen, zoals de Afsluitdijk, is dat niet of nauwelijks meer mogelijk. Het is een belangrijke reden waarom het zo slecht gaat met trekvissen.
Permanente opening
Met de Vismigratierivier wil De Nieuwe Afsluitdijk – een samenwerkingsverband tussen de provincies Noord-Holland en Fryslân en de gemeenten Hollands Kroon en Súdwest Fryslân – de hindernis voor trekvissen opheffen. Miljoenen vissen liggen nu in de Waddenzee als surfers te wachten voor de spuisluizen. Ze ruiken het zoete water en willen naar binnen. Maar de stroming is voor deze trekvissen meestal te sterk om tegenin te zwemmen. Een permanente opening via de Vismigratierivier moet het weer mogelijk maken dat deze trekvissen weer vrij kunnen zwemmen van zout naar zoet water.
Ook Rijkswaterstaat neemt maatregelen om de vismigratie tussen de Waddenzee en het IJsselmeer te stimuleren, zo wordt visvriendelijk sluisbeheer toegepast en wordt bij Den Oever een vispassage aangelegd. Samen zorgen deze maatregelen ervoor dat de visstand verbetert.
Mondiale uitstraling
Het is een systeem dat dicht bij de natuur blijft en dat voor vissen en het ecosysteem optimaal functioneert. Wereldwijd zijn er verschillende vergelijkbare situaties. Voor de Nederlandse waterbouwsector is het dan ook een uniek project met internationale uitstraling.
Financiering
De vismigratierivier is een initiatief van de Waddenvereniging, Stichting Het Blauwe Hart, Sportvisserij Nederland en de Vereniging Vaste Vistuigen Noord. In samenwerking met It Fryske Gea, RWS en PRW wordt het project onder regie van De Provincie Fryslân uitgewerkt en gerealiseerd. De totale kosten van het project bedragen € 55.000.000; in het kader van het IKW-programma draagt het Waddenfonds hier ruim € 14 miljoen aan bij.