Het project REGAIN is een samenwerking tussen Waterschap Noorderzijlvest, CEW, WLN, RWZI Garmerwolde en NorthWater om de waterkwaliteit in het Eemskanaal en de Waddenzee te verbeteren en om de duurzaamheid van de Eemshaven te vergroten. Op 2 juli heeft de stuurgroep van het IKW groen licht gegeven aan het project om een subsidieaanvraag in te dienen bij het Waddenfonds. Daarmee komt de daadwerkelijke uitvoering begin 2022 een stap dichterbij.

Watervervuiling en zoetwaterschaarste
Uit recente studies in en rond de Waddenzee blijkt dat de hoeveelheid medicijnresten in het oppervlaktewater, met name Diclofenac, bijna boven de toegestane hoeveelheid uitkomt. Daarmee vormt het lozen van afvalwater zoals we dat nu doen een bedreiging voor de ecologie van de Waddenzee. De verwachting is, met oog op de vergrijzing, dat dit in de toekomst alleen maar meer wordt. Daarnaast neemt de zoetwatervraag en de druk op onze zoetwaterbronnen de komende jaren toe als gevolg van een groeiende industrie in Noord-Nederland en langere droge periodes.

Ecologie en economie
De initiatiefnemers van het project REGAIN zijn van mening dat dat beter kan en willen een oplossing bieden voor deze twee problemen. Enerzijds ecologisch, door inzicht te geven in effectieve maatregelen voor het vermijden van de lozing van medicijnresten op de Waddenzee. Anderzijds economisch, door het veiligstellen en duurzaam beschikbaar maken van zoet proceswater voor de groeiende industrie in de havens van Delfzijl en Eemshaven.

Testen van technieken
Het project REGAIN wordt uitgevoerd rond de rioolzuiveringsinstallatie (RWZI) Garmerwolde bij de stad Groningen. Hier zullen drie duurzame zuiveringstechnologieën (gedurende anderhalf jaar) worden getest op hun effectiviteit voor de verwijdering van medicijnresten uit afvalwater en op hun zuiverende werking voor het opwerken van datzelfde afvalwater tot industrieel proceswater. Uitgangspunt is het toepassen van innovatieve zuiveringstechnologieën die zo min mogelijk schadelijke bijeffecten hebben en bijdragen aan de verduurzaming van de waddenhavens, het Eemskanaal en de Waddenzee. Na afronding van het project is de technische en technologische kennis beschikbaar om een full-scale nazuiveringinstallatie te bouwen bij de RWZI Garmerwolde.

Kennis delen voor Waddenbrede aanpak
De kennis die met het project wordt opgedaan is openbaar en heeft als doel om het probleem Waddenbreed aan te pakken. Denk aan andere plekken in de Waddenregio waar de lozing van gezuiverd afvalwater rechtstreeks of via uitwaterende kanalen op de Waddenzee plaatsvindt en voor de waddenhavens (Harlingen en Den Helder) waar de beschikbaarheid van zoetwater voor de industrie een beperkende vestigingsfactor wordt. Maar ook op de Waddeneilanden waar de natuurlijke voorraad zoetwater beperkt is en zoet gezuiverd afvalwater een oplossing kan bieden voor de landbouw en natuur.

Kortom door voor de industrie in de havens gebruik te maken van gerecycled en gezuiverd rioolwater, wordt met dit project een bijdrage geleverd aan het verder circulair maken van de havens, het verbeteren van de waterkwaliteit in de Waddenzee (en Eems Delta gebied) én biedt het mogelijkheden voor de verdere ontwikkeling van onder andere waterstof als belangrijke energiedrager voor de industrie. Bovendien blijft het drinkwater – dat nu in de industrie wordt gebruikt – beschikbaar voor hoogwaardige toepassingen, zoals hygiëne en volksgezondheid, waardoor we spaarzaam om kunnen blijven gaan met onze kostbare zoetwaterbronnen.

Kosten en bijdrage aan opgaven IKW
Het project heeft een kostenplaatje van 3,5 miljoen, waarbij ruim 1,2 miljoen subsidie wordt gevraagd aan het Waddenfonds die daar op 1 oktober 2021 over besluit. Daarnaast loopt er momenteel een aanvraag van ruim 1,7 miljoen via het Nationaal programma Groningen (NPG). De overige kosten (ruim 4,5 ton) worden gedekt door de initiatiefnemers zelf, aangevuld met een bijdrage van 75.000 euro door Eems Delta Green. Het project draagt bij aan de thema’s Waddenzee, Havenontwikkeling & Natuurverbetering en Eems Dollard in Balans en is daarmee een zeer geschikt IKW project.