Op vrijdag 17 september kopte de Leeuwarder Courant ‘Antennesysteem volgt vissen in Súd Ie’. Een innovatief monitoringsysteem aangelegd in de Súd Ie, of in het Nederlands Zuider Ee, die de routes van trekkende vissen van zoet naar zout en andersom gaat vastleggen. Het monitoringsysteem is onderdeel van het IKW-project ‘Súd Ie’.

IKW-project Súd Ie
Het project Súd Ie is in 2019 gestart en heeft enerzijds als doel de oude waterloop – die in verbinding staat tussen de Waddenzee en het Lauwersmeer – weer bevaarbaar te maken voor de waterrecreant. Anderzijds heeft het project als doel om de ecologische verbinding voor waterleven tussen zoet en zout te verbeteren.

Onderzoek naar effect van de maatregelen
Inmiddels is een groot deel van de werkzaamheden afgerond, De waterloop is dieper gemaakt, bruggen zijn opgehoogd en er zijn verschillende rustgebieden voor vissen en ander waterleven aangelegd. Kortom bijna alle maatregelen zijn getroffen om de vaarroute en de ecologische verbinding te herstellen. Nu is het van belang om te onderzoeken of de maatregelen ook daadwerkelijk hebben geholpen. En daar komt het monitoringssysteem om de hoek kijken. 

Meten is weten
Jeroen Huisman, lid van de onderzoeksgroep Coastel and Marine Systems van Hogeschool Van Hall Larenstein is er druk mee bezig. “Voor het onderzoek hebben we twintig akoestische ontvangers geplaatst in de verbinding tussen Dokkum en Ezumazijl. Dit stuk van de Súd Ie is de afgelopen jaren voorzien van verschillende vispassages en -trappen. Binnenkort wordt ook de vispassage bij Ezumakeeg gebouwd en daarmee gaat de voordeur open naar Ezumazijl. Als onderdeel van het onderzoek gaan we vissen zenderen, dit jaar veertig schieralen (paairijpe palingen), die we volgen op hun trek naar zee.”  De zendertjes zenden vervolgens een geluidssignaal uit dat over enkele honderden meters wordt opgepikt door de ontvangers. Op die manier levert het een schat aan informatie op over de vismigratie van zoet naar zout en of de ingrepen in het project hebben geholpen de ecologische functies van de Súd Ie te verbeteren. 

Bijdragen aan groter geheel
Nadat de eerste resultaten met de schieralen binnen zijn is het inmiddels voorjaar en gaat de onderzoeksgroep verder met het monitoren van andere soorten zoals de driedoornige stekelbaars. Ook deze vis leeft in zowel zoet als zout water en bieden een beter beeld op de vismigratieroutes die dit soort vissen afleggen om van zoet naar zout water te zwemmen en weer terug.  Jeroen: “De systemen die we gebruiken om de vissen te monitoren sluiten aan bij de monitoringsprogramma’s die nu op de Waddenzee en in het Lauwersmeer worden gebruikt. Mooie daarvan is dat de gegevens met elkaar kunnen worden uitgewisseld, waardoor we niet alleen een klein deel van de migratie in kaart brengen, maar bijdragen aan het in beeld brengen van de migratie van vissen in het hele Waddengebied.”