Samen werken aan een klimaatadaptieve en robuuste Waddenkust. Met de inzet van Titian Oterdoom en Gertjan Elzinga van bureau Elzinga & Oterdoom Procesmanagement, neemt het IKW het voortouw in een uitvoering die daar op een veilige, vitale en veerkrachtige manier aan bijdraagt. Oterdoom: “We zijn door het IKW gevraagd om een coördinerende, aanjagende, verbindende en proactieve rol te vervullen bij het in samenhang ontwikkelen van de grote gebiedsopgaven langs de Waddenkust.”
Ontwikkelen van grote projecten en programma’s
Het IKW is door de Waddenprovincies in het leven geroepen om inhoudelijk en financieel bij te dragen aan de ontwikkeling van de grote projecten en programma’s in het Waddengebied. Daarnaast worden ook integrale gebiedsontwikkelingen in specifieke deelgebieden van het Waddengebied door het IKW ondersteund.
Vijf integrale gebiedsontwikkelingen
Momenteel zijn er langs de hele kust (van Noord-Holland tot Groningen) vijf van dit soort integrale gebiedsontwikkelingen. Het is aan het IKW om mee te denken, kansen te signaleren en dwarsverbanden te leggen met landelijke, lokale en provinciale beleidsthema’s, gebiedsvisies en andere relevante initiatieven. Zo ontstaan concreet uitvoerbare gebiedsprogramma’s met impact, die vanuit verschillende financieringsstromen worden ondersteund. Afstemming tussen die gebiedsprogramma’s is daarbij van cruciaal belang voor de ontwikkeling van één robuuste klimaatadaptieve Waddenkust, als overgangszone van land naar zee.
In samenhang en in samenwerking
Oterdoom en Elzinga faciliteren daarin. Oterdoom: “Wij gaan niet op de stoel van de initiatiefnemers zitten, maar willen bijdragen aan een succesvolle, integrale planontwikkeling waar meerdere financiers op in kunnen haken.” Concrete opdracht is, om de gebiedsontwikkelingen in de Kop van Noord-Holland, Programma Harlingen, Fries Programma Waddenkust, de omgeving Holwerd in Fryslân en Eemszijlen in Groningen in samenhang en in samenwerking te ontwikkelen, zodat deze elkaar én de hele kustzone versterken.
Flinke uitdagingen
Alle vijf gebiedsontwikkelingen staan voor flinke uitdagingen, zowel binnen- als buitendijks. Denk aan zeespiegelstijging, verlies van biodiversiteit, verzilting, zoetwaterbeschikbaarheid, voedselzekerheid en extremere weersomstandigheden. Toch zijn ze ook zeer specifiek en hebben ze hun eigen doelen en opgaven. Dat is ook logisch omdat iedere gebiedsontwikkeling zijn eigen dynamiek kent. Oterdoom: “Gertjan en ik maken ons sterk om in samenhang en samenwerking na te denken over de keuzes en afwegingen die we waddenbreed moeten maken. Juist ook in relatie tot bijvoorbeeld de zoetwaterstrategie, de verschillende N2000 doelen, de juridische (on)mogelijkheden, financiële kansen en hoe brede welvaart in al die ontwikkelingen wordt meegenomen.”
Niet alles kan en moet overal
Wanneer we inzoomen op de verschillende gebiedsontwikkelingen dan zien we dat de consortia, die zo’n ontwikkeling trekken, nu nog niet altijd kijken vanuit het perspectief van de hele Waddenkust. Zo kan het dat er binnen een gebiedsontwikkeling bijvoorbeeld wordt gekozen voor het maken van een zoet-zoutovergang in de dijk, om op die manier de ecologische doelen te halen. Het is echter de vraag of dat op die plek de oplossing moet zijn. Zoetwater is immers schaars. Elzinga: “In dit voorbeeld is het beter om een dergelijke ingreep vanuit de gehele kustontwikkeling te bekijken en daarmee een beperkt aantal goed uitgeruste zoet-zout verbindingen te creëren, die echt ecologische meerwaarde hebben.” Oterdoom vult aan: “Kortom, waar wij de komende tijd voor aan de lat staan is om vanuit een de overkoepelende Waddenkustvisie ondersteuning te bieden aan de vijf gebiedsontwikkelingen. Onze eerder opgebouwde ervaring met gebiedsprocessen en gebiedsgericht werken, komt daarin goed van pas bij het maken van de juiste afwegingen binnen de context van het grotere geheel.”
