Het cultuurlandschap van het Waddengebied is door de eeuwen heen gevormd door een samenspel van natuurlijke processen en menselijke activiteiten. Dit bijzondere gebied, met zijn dynamische zee en uitgestrekte land, is van grote cultuurhistorische waarde. Het Waddenlandschap vertelt het verhaal van de relatie tussen mens en zee, en is van betekenis voor zowel bewoners als bezoekers. Bovendien is het een cruciale leefomgeving voor unieke plant- en diersoorten.

In de afgelopen jaren is echter gebleken dat veel van de kenmerkende landschapselementen en structuren verdwijnen, wat de noodzaak vergroot om de natuurlijke en landschappelijke waarden van het Waddengebied te herstellen en te versterken. Dit is essentieel voor een duurzame economische ontwikkeling in de regio.

Daarom hebben Landschapsbeheer Groningen, Natuurlijke Zaken Noord-Holland en Landschapsbeheer Friesland op verzoek van de Waddenprovincies de handen ineengeslagen om het programmaplan Herstel Cultuurlandschap Waddenkust op te stellen. Dit plan beoogt investeringen in de drie Waddenprovincies voor het behoud en de versterking van de unieke landschappelijke en cultuurhistorische elementen van het Waddengebied.

Het programma richt zich op drie hoofdlijnen:

1. Het stelsel van (slaper)dijken: Deze dijken zijn iconisch voor het Waddenlandschap. Ze herbergen bijzondere cultuurhistorische objecten zoals schotbalkhuisjes en dijkcoupures, en vertellen het verhaal van het historische kustleven.
2. Zeearmen en wadkreken: De getijdensystemen zoals de Dollard en de voormalige Lauwerszee zijn belangrijke landschapselementen. Het herstel van deze watergangen draagt bij aan de biodiversiteit en herstelt de historische verbindingen.
3. De (voormalige) eilanden: Deze eilanden zijn essentieel voor het verhaal van het Waddenlandschap. Het herstel en behoud van deze gebieden zorgen ervoor dat de unieke relatie tussen mens en zee behouden blijft.

Toekomstbestendig versterken, behouden en beleefbaar maken
Het programma heeft als hoofddoel het toekomstbestendig versterken, behouden en beleefbaar maken van de kenmerkende landschapselementen van het Waddengebied. Dit draagt bij aan een duurzame economische ontwikkeling, waarbij de nadruk ligt op duurzame recreatie en toerisme. De verwachte resultaten van het programma omvatten onder andere:

• Het herstel en de versterking van natuurlijke en landschappelijke waarden;
• Een toename van de biodiversiteit in het kustgebied;
• Een duurzame en toekomstbestendige economische ontwikkeling in het Waddengebied;
• Verhoogd bewustzijn en eigenaarschap bij bewoners en bezoekers over het belang van het behoud van deze landschapselementen.

Communicatie en samenwerking
Communicatie speelt een belangrijke rol in het programma. Er wordt een overkoepelende communicatiestrategie ontwikkeld, waarbij samengewerkt wordt met partners zoals Visit Wadden. Door het delen van verhalen en het betrekken van verschillende doelgroepen, wordt het belang van het cultuurlandschap breed uitgedragen en ondersteund.

Ambitieus initiatief
Het programma Herstel Cultuurlandschap Waddenkust is een ambitieus initiatief om het unieke Waddenlandschap te behouden en te versterken. Door middel van strategische investeringen en samenwerking tussen verschillende organisaties en overheden, wordt toegewerkt naar een duurzame toekomst waarin de cultuurhistorische en natuurlijke waarden van het Waddengebied centraal staan.

De stuurgroep van de Waddenprovincies heeft op maandag 24 juni positief op het plan gereageerd en aangegeven dat de initiatiefnemers het kunnen gaan indienen bij het Waddenfonds voor een bijdrage uit het IKW-Waddenfonds.